استامایت

معرفی استامایت:

یکی از مواد به کار رفته در استخراج سنگهای ساختمانی و تا حدودی کمتر در کارهای عمرانی می باشد. هر چند در نگاه نخست قیمت پایین این مواد باعث استقبال از آن می گردد, اما در نهایت هزینه های جانبی و کاهش میزان استخراج سبب بالا رفتن هزینه های تمام شده خواهد بود. استامایت از جمله مواد منفجره شیمیایی غیر معمول در معادن می باشد که یک ماده تخریب کننده بدون صدا و خطر می باشد. استامایت هم شبیه مواد منبسط شونده دیگر جهت آماده سازی می بایستی با مقدار مشخصی آب مخلوط شود.

میزان اختلاط استامایت با آب به ازای هر 1.5 لیتر آب, 5 کیلوگرم از ماده استامایت لازم می باشد. بعد از ریختن دوغاب تهیه شده درداخل چال, مدت زمان 24 ساعت لازم است که تا این ماده در داخل چال عمل کرده و باعث شکست سنگ گردد.

طراحی چالها:

فواصل بین چالها به صورت تقریبی برای سنگهای خیلی سخت بین 20 تا 30 سانتی متر, برای سنگهای متوسط بین 30 تا 60 سانتی متر و برای سنگهای نرم بین 50 تا 80 سانتی متر می باشد. اما به طور کلی فواصل چالها در روش بکارگیری استامایت بیش از فواصل چالها در استفاده از کتراک می باشد. جدول زیر جهت برآورد قطر چال و نسبت تراکم و رابطه بین این دو می باشد. هر قدر قطر چالها بیشتر باشد کیفیت کار استامایت بالاتر می باشد.

 

جدول برآورد قطر چال و نسبت تراکم 

موارد کاربرد استامایت:

استامایت انواع مختلفی دارد که از انواع مختلف آن در مورد سنگهایی با درجه حرارت محیطهای مختلف استفاده می شود. بطور کلی رنج حرارتی که در آن می توان از استامایت و انواع مختلف آن استفاده نمود, بین 5 تا بیش از 35 درجه سانتی گراد می باشد. همچنین از نظر مقاومت فشاری, سنگها بایستی در رنج مقاومت فشاری خاصی قرار داشته باشند تا بتوان در مورد آنها از استامایت استفاده نمود. معمولا مقاومت فشاری سنگها بین 1000 تا 2000 کیلوگرم برسانتی مترمربع و برای بتن ها بین 150 تا 500 کیلوگرم بر سانتی مترمربع می باشد. چنانچه چالها را به طور یکنواخت و با طول یکسان حفر کنیم, استامایت می تواند نیرویی معادل با 8000 تن بر مترمربع بر سنگ وارد کند.

انواع استامایت:

استامایت در چهار نوع مختلف و در چهار شماره در بازار موجود می باشد. که هر یک از انواع آن برای سنگها در درجه حرارت محیطی خاص به کار می رود. برای سنگها در درجه حرارت محیط 35 درجه سانتی گراد به بالا از استامایت 100, در درجه حرارت 20 تا 35 درجه سانتی گراد از استامایت 150, در درجه حرارت 15 تا 20 درجه سانتی گراد از استامایت 200 و برای درجه حرارت 5 تا 15 درجه سانتی گراد از استامایت 300 استفاده می شود.

مزایای استامایت:

استامایت یک ماده تخریب کننده بدون صدا و خطر می باشد که این از مهمترین مزایای آن میباشد.

معایب استامایت:

یکی از عیوب اساسی این ماده دیر عمل کردن و در برخی موارد عمل نکردن این ماده است. یکی دیگر از بزرگترین معایب این ماده عدم کارایی در برش کف می باشد. در اکثر ایران برای برش کف با مشکل روبرو هستند و این امر باعث می شود تا معدن داران هزینه هایی بابت برش کف متحمل شوند و این هزینه ها به هزینه های استخراج افزوده می شود. در نتیجه قیمت تمام شده کوپ استخراجی را بالا می برد.

مقایسه استامایت با کتراک:

استامایت و کتراک هر دو از انواع مواد غیرمنفجره شیمیایی در معادن می باشند و از بسیاری جهات عملکرد آنان به یکدیگر شبیه می باشند. اما در پاره ای از موارد با هم تفاوتهایی نیز دارند از جمله این عوامل , عوامل اقتصادی یا زمان تاثیر و فواصل بین چالها می باشد.

از نظر مسائل اقتصادی استامایت از کتراک کم هزینه تر می باشد. ازنظر زمان تاثیر, مدت زمان تاثیر استامایت بیش از کتراک و چیزی حدود 24 ساعت به طول می انجامد. در طراحی چالها نیز فواصل مورد نیاز چالها در استامایت بیش از فواصل چال در استفاده از کتراک می باشد.